Bitlis Ekonomik Faaliyetleri Hakkında

Bitlis Ekonomik Özellikleri, Bitlis Ekonomik Faaliyetleri

Btilis Ekonomi: 1985′te faal nüfusunun yüzde 80′i tarımda çalışan ilde gayri safi hasılanın yaklaşık yüzde 40′ı bu sektörden sağlanıyordu.

Tarımın asıl gelişmiş olan kolu hayvancı­lıktır. Hem ilin toprak ve iklim yapısının elverişliliği, hem de tarihsel ve sosyoekono­mik özelliklerin etkisiyle hayvancılık yöre halkının başlıca geçim kaynağıdır. Daha çok göçebe aşiretlerce yapılmakla birlikte, yerleşik köylüler de ek bir gelir kaynağı olarak hayvan besler. Yılın önemli bir bölümünü Bitlis’teki yaylalarda geçiren aşi­retler, kışları daha güneye inerler. Aşiret­lerde küçükbaş hayvan, en çok da koyun beslenir. Kıl keçisi yetiştiriciliği sınırlıdır. Koyunun etinden ve sütünden yararlanılır. Kıl keçisi yetiştiriciliği ise daha çok, çadır dokumasında kullanılan kılı elde etmek amacı ile yapılır. İlin koyun varlığı kadar tulumpeyniri, yün, kıl, yapağı, deri gibi hayvansal ürünleri de önemlidir.

Bitkisel üretim fazla gelişmemiştir; geçim­lik düzeyde yapılır. Toprakların ekime elve­rişli olmamasının yanı sıra iklim koşulları­nın sertliği de ürün çeşitlenmesini azaltır ve verimi düşürür. En çok buğday, patates, şeker pancarı ve yem bitkileri ekilir. Tütün ve ceviz ilin başlıca ticari ürünleridir. Bitlis tütünü, hiçbir katkı maddesine gerek gös­termeden, kendiliğinden yanma özelliği ile ünlüdür. Sert bir içimi olan Bitlis tütünü­nün, orta boyda, geniş, rengi sarı ile açık sarı arasında değişen, parlak yaprakları vardır. İlde Tekel’in kurduğu ve 1980′lerin ortalarında yabancı sermayenin de ortak olduğu sigara fabrikasının Virginia tipi tü­tün işlemeye ağırlık vermesi nedeniyle Bit­lis tütünü üretimi iyice azalmış durumdadır. Ceviz, Bitlis’in hemen her yerinde yetiştiri­lir. Kalitesi nedeniyle yurt çapında ün yapmıştır; kerestesi de değerlendirilir.

İlin tarımsal üretiminin önemli bir biriki­me yol açabilecek nicelik ve nitelikte olma­yışı, doğal kaynakların bulunmayışı ve pa­zar ilişkilerinin zayıflığı gibi nedenler, sana­yinin gelişmesini engellemiştir. 1968′de Bit­lis’in kalkınmada öncelikli iller kapsamına alınması da yatırımları canlandıramamıştır. Mevcut sanayi kuruluşlarının çoğu kamu sektörüne aittir ve yetiştirilen tarım ürünle­rinin işlenmesine dayanan tesislerdir. İldeki sanayi kuruluşları un, süt ürünleri, sigara ve yem fabrikaları ile et kombinasıdır. Tat­van’da küçük bir tersane vardır. Gıda, metal eşya, dokuma ve orman ürünleri işleyen küçük işyerleri de Merkez ilçe ve Tatvan’da yoğunlaşmıştır. Önceleri son de­rece zayıf olan ticari ilişkiler, 1950′lerde karayolu şebekesinin gelişmesi ve 1964′te Tatvan’a demiryolunun ulaşmasıyla biraz canlanmıştır. Ticarete konu olan ana ürün­ler canlı hayvan, hayvan ürünleri, sigara ve ceviz kerestesidir. En yoğun ticari ilişki Gaziantep ve İstanbul’ladır. Önemli bir ulaşım ve ticaret merkezi haline gelen Tatvan, ilin en büyük kentidir.

Bitlis Ekonomik Faaliyetleri